کیفیت محاکمه و اقدامات قاضی پس از ختم تحقیقات

پس از انجام یکسری تحقیقات اولیه توسط دادسرا ( استماع شهادت شهود، تنظیم صورت جلسات و اخذ اظهارات شاکی و متهم و مطلعین و ... ) و شکل گیری پرونده، کیفیت محاکمه توسط قاضی به شرح ذیل انجام خواهد شد که توجه شما را به آن جلب می نمایم .

لازم به ذکر است بعد از انجام تحقیقات اولیه و اثبات مجرمیت متهم، دادسرا به صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست علیه متهم اقدام نموده و پرونده جهت صدور رای به دادگاه جزایی ارسال خواهد شد. چنانچه از نظر دادسرا، متهم مرتکب جرمی نشده و یا شاکی نتوانسته باشد ادعای خود را به اثبات برساند دادسرا مبادرت به صـدور قرار منع تعقیب خواهد نمود .

پس از ارجاع پرونده به شعبه دادگاه و عدم نیاز به تحقیق و یا اقدام دیگر ( بر فرض صدور قرار مجرمیـت و کیـفرخواسـت ) دادگـاه به شـرح ادامـه مطلـب اقدام می نماید :

نحوه طرح دعاوی در محاکم قضایی

عملکرد دادسرا و دادگاهها

کیفیت محاکمه و اقدامات قاضی پس از ختم تحقیقات

الف) چنانچه قرار مجرمیت و کیفرخواست علیه متهم صادر شده و پرونده جهت صدور رای به دادگاه جزایی ارسال شده باشد و به نظر قاضی دادگاه جزایی، اتهامی متوجه متهم نبوده و یا عمل انتسابی به وی جرم نباشد دادگاه به صدور رای برائت و یا قرار منع تعقیب اقدام می نماید .

ب) در غیر موارد فوق چنانچه اصحاب دعوا حاضر باشند و درخواست مهلت نکنند و یا دادگاه درخواست مهلت آنها را موجه تشخیص ندهد و یا در خصوص حق الناس، مدعی، درخواست ترک محاکمه را ننماید با تشکیل رسمی، مبادرت به رسیدگی و صدور رای می نماید .

ج) در صورت عدم حضور اصحاب دعوا یا درخواست مهلت برای تدارک دفاع یا تقدیم دادخواست ضرر و زیان، دادگاه ضمن تعیین جلسه رسیدگی، مراتب را به اصحاب دعوا اعلام می نماید .

تبصره یک – در صورت درخواست مدعی مبنی بر ترک محاکمه، دادگاه، قرار ترک تعقیب را صادر خواهد نمود. صدور این قرار مانع از طرح شکایت مجدد نمی باشد .

تبصره دو – فاصله بین ابلاغ احضاریه شرکت در جلسه دادرسی و موعد احضار در دادگاه، حداقل سه روز است. هرگاه موضوع فوریت داشته باشد می توان متهم را زودتر احضار کرد .

چنانچه دادگاه در جریان رسیدگی به پرونده، تشخیص دهد که به لحاظ گذشت شاکی خصوصی در مواردی که دعوا قابل گذشت می باشد یا به جهت دیگری متهم قابل تعقیب نیست یا دادگاه صالح به رسیدگی نمی باشد یا ایراد رد دادرس شده است، حسب مورد رای به موقوفی تعقیب یا عدم صلاحیت یا رد یا قبول ایراد، صادر می نماید .

در مواردی که به متهم دسترسی نبوده و یا به علت شناخته نشدن در محل اقامت، احضار و یا جلبش مقدور نباشد، وقت رسیدگی با ذکر نوع اتهام ( در صورت مصلحت و عدم وجود منع شرعی ) در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار یا محلی برای یک نوبت درج می شود. تاریخ انتشار آگهی تا روز محاکمه نباید کمتر از یک ماه باشد. در صورت عدم حضور متهم  در وقت مقرر و یا عدم ارسال لایحه دفاعیه و یا عدم معرفی وکیل، دادگاه در حقوق الناس و حقوق عمومی به صورت غیابی اقدام به رسیدگی نموده و رای مقتضی صادر می نماید. رای صادره ظرف ده روز قابل واخواهی در دادگاه می باشد. در حقوق الله رسیدگی غیابی جایز نیست، دادگاه در صورت ظن قوی بر وقوع جرم، تا دستیابی به متهم، پرونده را مفتوح می گذارد .

هرگاه متهم بدون عذر موجه حاضر نشود و وکیل هم نفرستد در صورتی که دادگاه حضور متهم را لازم بداند وی را جلب خواهد نمود و چنانچه حضور متهم در دادگاه لازم نباشد، و موضوع جنبه حق اللهی نداشته باشد بدون حضور وی رسیدگی و حکم مقتضی صادر می نماید .

به اتهامات متعدد متهم باید یکجا و تواماً رسیدگی شود لیکن اگر رسیدگی به تمام آنها موجب تعویق باشد دادگاه نسبت به اتهاماتی که مهیا برای صدور حکم است، تصمیم می گیرد .

و نهایتاً اینکه هرگاه پس از صدور حکم معلوم گردد محکوم علیه دارای محکومیت های قطعی دیگری بوده که مشمول تعدد جرم می باشد در میزان مجازات قابل اجرا، موثر است .

موارد مطرح شده فوق الذکر کلیاتی از مبحث کیفیت محاکمه و اقدامات قاضی پس از ختم تحقیقات بود .