جلسه دادرسی و اختیارات آن

قبل از شروع این قسمت مجدداً تأکید می نمایم که اگر از هر عنوانی شروع به خواندن این مطالب نمودید و قصد عمل به آن را دارید حتمأ مقدمه نویسنده را مطالعه کنید تا هدف از تشکیل این وبلاگ که آشنایی شما عزیزان با روال دادرسی است برایتان روشن گردد. لازم به ذکر می دانم که ساده نویسی آن به جهت درک بهتر شما بوده، هر قسمت از آن دارای اهمیت ویژه ای است و نباید آنها را بی اهمیت تلقی نموده و از کنار آن به راحتی بگذرید.

جلسه دادرسی، خصوصاً جلسه اول دادرسی بسیار مهم تلقی شده و دارای یک سری اختیاراتی برای خواهان بوده که داشتن اطلاعات لازم در این زمینه راهگشای شما خواهد بود.

باید بدانید که هر یک از طرفین دعوا می توانند در جلسه مقرر دادگاه حاضر شده، یا در صورت عدم حضور لایحه بفرستند ویا وکیل به دادگاه معرفی نمایند. البته به دفعات هم مشاهده شده که علیرغم معرفی وکیل و حضور در دادگاه، لایحه نیز تقدیم نموده اند. در هر چهار صورت مذکور، رسیدگی به پرونده برای خوانده حضوری محسوب شـده و بـا فرض صـدور رأی، حق اعتـراض به دادگـاه تجـدیـد نظر استـان، ظرف بیست روز پس از ابـلاغ دادنـامـه ( رأی دادگـاه ) بـرای خـوانـده محفـوظ است ( اگر در پرونـده وکیـل داریـد، بـاید بدانـید کـه ابتـدای مهـلت تجدید نظر خواهی شما از رأی دادگاه، از تاریخ ابلاغ به وکیل تان محسوب می گردد. ، البته در صورت دادن اختیار وکالت به و کیل تان در مرحله دادگاه تجدید نظر استان ).

بعد از صدور رأی و پس از مطالعه آن با وکیل تان مشورت کنید و نظر ایشان را در خصوص اعتراض و یا عدم اعتراض به آن با ذکر دلایل کافی جویا شده، از محتویات لایحه دفاعیه و اوراق پیوست وکیل تان مطلع گردید. پرونده خود را به زعم اینکه وکیل دارید رها ننمایید و در جریان مرحله به مرحله دادرسی قرار بگیرید.

باید بدانید زمانی که اخطاریه دادگاه مبنی بر حضور شخص شما در جلسه دادگاه به رؤیت تان رسید به این معنی است که دادگاه حضور شما را برای رسیدگی به پرونده لازم دانسته شده بنابراین حضور شما الزامی خواهد بود. ( به این نکته دقت کافی داشته باشید .)

چنانچه در دادگاه حاضر نشده، وکیل معرفی ننموده و لایحه نیز تقدیم پیوست پرونده ننموده اید، دادگاه به پرونده رسیدگی نموده و عدم حضور شما و وکلای شما مانع رسیدگی نخواهد بود مگرآنکه دادگاه نیاز به حضور خواهان و اخذ توضیح از وی را داشته باشد بدین معنی که بدون اخذ توضیح از خواهان قادر به رسیدگی نبوده و نمی تواند رأی دهد این امر به شرح اخطاریه ای به خواهان ابلاغ خواهد شد. در صورت رؤیت چنین اخطاریه ای و عدم حضور در دادگاه و دادن توضیح لازم به دادگاه، دادخواست شما ابطال خواهد شد. بنابراین اوراق قضایی را جدی بگیرید.

نکته مهم دیگر برای رعایت درجلسه دادرسی این است که شخص خواهان باید اصل اسناد و اوراقی را که پیوست دادخواست خود نموده است به دادگاه ارائه نماید. هم چنین خوانده نیز باید اصل  اسنادی را که می خواهد به عنوان دفاع از خود استناد نماید در جلسه دادرسی حاضر نماید.

اگر ازارائه اصل مدارک و اسناد فوق خودداری کنید چنانچه سند شما عادی باشد (در دفاتر اسناد رسمی ثبت و تنظیم نشده باشد ) و مورد تردید و انکارواقع گردد، از شمار ادله خوانده خارج خواهد شد واگر دادخواست مستند به دلایل دیگری نباشد برای خواهان ، ابطال خواهد شد چنانچه دلایل دیگر در پرونده موجود است دادگاه به آن دلایل رسیدگی خواهد نمود.

چنانچه مهلت کافی برای ارائه اسناد به دادگاه در اختیار ندارید می توانید این امر را به دادگاه اعلام نمایید، در صورتی که دادگاه این امر را مقرون به صحت تشخیص دهد با تعیین جلسه خارج از نوبت نسبت به موضوع رسیدگی خواهد کرد.

نکته بسیار مهم که بیشتر مراجعان به محاکم قضایی از آن بی خبرند آن است که شخص خواهان می تواند خواسته خود را در طول تمام مراحل دادرسی کم کند ولی افزایش خواسته و یا تغییر خواسته در صورتی ممکن است که با دعوای مطرح شده مربوط بوده و یا به عبارتی دیگر، منشأ واحدی داشته باشد و تا پایان اولین جلسه دادرسی به دادگاه اعلام شده باشد. به عنوان مثال مطالبه مبلغ چک در دادخواست تقدیمی هشتاد میلیون ریال بوده و خواهان در جلسه اول دادگاه خواسته خود را به هفتاد میلیون ریال کاهش میدهد و اختیار کاهش مبلغ خواسته را نیز تا پایان دادرسی دارد لکن چنانچه به عنوان مثال مطالبه مبلغ هشتاد میلیون ریال را تقدیم نموده و قصد افزایش این مبلغ را به هشتاد و پنج میلیون ریال دارد یا دعوی مطالبه اجرت المثل را تقدیم دادگاه نموده و قصد تغییر خواسته خود را به مطالبه اجرت المسمی دارد باید تا پایان جلسه اول دادرسی نسبت به این امر اقدام کند ( دو خواسته فوق با یکدیگر در ارتباط بوده و دارای منشأ واحدی می باشند. )

نکته بسیار مهم دیگر در این خصوص آن است که طرفین به خیال آنـکه نتوانستند درجلسه دادگـاه به هر دلیلی حاضر شوند ( بیماری –  مسافرت و ...) و چنانچه مدارک مربوطه مثل گواهی پزشکی را به دادگاه ارائه کنند جلسه دادگاه به تأخیر خواهد افتاد در حالی که این امر حادث نخواهد شد و جلسه بدون حضور شما برگزار خواهد شد، تنها استثناء در این مورد آن است که دادگاه می تواند به درخواست و رضایت طرفین پرونده فقط برای یک بار وقت دادرسی را به تأخیر بیندازد. بنابراین چنانچه از شرکت در جلسه دادگاه به هر دلیلی معذورید، وکیل به دادگاه معرفی نمایید و یا اینکه با رضایت طرف مقابل خود از دادگاه بخواهید که وقت دیگری برای رسیدگی به پرونده تعیین نماید.

چنانچه دعاوی دیگری در محاکم درحال رسیدگی دارید که به دعوای فعلی شما ارتباط دارد این امر را به اطلاع دادگاه محترم برسانید و چنانچه درهمین شعبه مطرح می باشد، دادگاه به تمامی آنها یکجا رسیدگی خواهد نمود و شما و وکلای شما موظفید که دادگاه را از دعاوی مزبور مستحضر نمایید.

امیدوارم با مطالعه موارد فوق الذکر به اهمیت جلسه دادرسی و خصوصاً جلسه اول دادگاه پی برده و بر حسب موضوع از آن استفاده کنید.