ایرادات و موانع رسیدگی

چنانچه در پرونده ای خوانده بوده و متوجه هر یک از موارد زیر در جریان دادرسی شده اید، می توانید نسبت به پرونده ایراد نموده و آن را به اطلاع دادگاه محترم برسانید:

1-   دادگاه رسیدگی کننده صلاحیت رسیدگی به پرونده را نداشته باشد.( مبحث صلاحیت دادگاهها را در قسمت مربوطه که قبلاً توضیح داده شد ملاحظه نمایید)

2-   پرونده بین طرفین درهمین دادگاه ویا دادگاه دیگری قبلاً مطرح شده وتحت رسیدگی باشد و یا اگر همان دعوا نیست، دعوایی باشد که به ادعای خواهان ارتباط کامل دارد.

3-   اگر خواهان اهلیت قانونی برای طرح دعوا را نداشته باشد مانند عدم رشد، جنون، ممنوعیت از تصرف در اموال خود در نتیجه حکم ورشکستگی و ...

4-   دعوای طرح شده متوجه شخص شما نباشد.(دعوامی بایستی به طرفیت شخص دیگری مطرح می شد.)

5-   سمت کسی که به عنوان نماینده خواهان ( ماننـد وکیل، ولی و ...) طرح دعـوی کرده، مشخص نباشد. ( مدارک مربوطه مثل وکالتنامه و ... پیوست پرونده نباشد.)

6-   دعوای مطرح شده قبلاً بین همین اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوا قائم مقام آنها هستند رسیدگی شده وحکم قطعی نسبت به آن صادرشده باشد. ( آرایی که مهلت تجدید نظرخواهی ازآنان به هر دلیلی گذشته باشد قطعی محسوب می گردد.)

7-   دعوای مطرح شده اثر قانونی نداشته باشد (مانند اینکه وقف و یا هبه ای صورت گیرد با شرط بدون دراختیار گرفتن مال موقوفه. )

8-   دعوای طرح شده احتمالی و یا ظنی باشد. ( دعوای مطرح شده باید جزمی و قاطـع باشد و شخصی نمی تواند به خیال آنکه  شاید در دعوای مطرح شده به حقوقی برسد طرح دعوی نماید.)

9-   دعوا خارج از مهلت قانونی مطرح شده باشد. لازم به ذکر است که یک سری از دعاوی می بایستی در مهلت های معین مطرح گردد و چنانچه خارج ازآن مهلت ها مطرح گردد ازایرادات دادرسی محسوب می شود.

نکته بسیار مهم دراین قسمت آن است که باید بدانید ایرادات واعتراضات فوق را باید دراولین جلسه دادرسی به صورت کتبی مطرح نمایید مگرآنکه سبب ایراد بعداً بوجود آید. ماده 87 ق . آ . د . م

باید بدانید در صورت وجود ایرادات فوق و زمانی که آنها را به اطلاع دادگاه محترم رساندید، دادگاه محترم قبل از رسیدگی درخصوص پرونده، نسبت به ایرادات و اعتراضات شما رسیدگی نموده و تصمیم مورد نظر خود را مبنی بر قبول و یا رد آنها خواهد گرفت. در صورت رد اعتراض و ایراد شما وارد رسیدگی به اصل پرونده خواهد شد. در صورتی که ایراد شما راجع به صلاحیت دادگاه باشد و دادگاه بعد از رسیدگی به این ایراد، آن را قبول نماید قرار عدم صلاحیت صادر نموده وپرونده را به دادگاه صالح برای رسیدگی خواهد فرستاد. در صورتی که ایراد شما مطابق بند 2 بوده ( دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد ) از رسیدگی به دعوا خودداری نموده و پرونده را به دادگاهی که دعوا درآن مطرح است ارسال می نماید و درخصوص سایر بندهای اعتراضات فوق الذکر، قرار رد

دعوا صادر می نماید.

بنابراین اگر ایرادات فوق را در پرونده خود ملاحظه می کنید حتماً قبل از اولین جلسه دادگاه آن را به صورت کتبی به اطلاع دادگاه محترم برسانید.

چنانچه دادرس محترم رسیدگی کننده به پرونده دارای شرایط زیر بوده می بایستی ازرسیدگی خودداری نموده و طرفین دعوا ( خواهان و خوانده و وکلای آنان ) نیز می توانند او را رد کنند:

1-   قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از هر طبقه بین دادرس با یکی از اصحاب دعوا وجود داشته باشد.

2-   دادرس قیم یا مخدوم یکی از طرفین باشد و یا یکی از طرفین مباشریا متکفل امور دادرس یا همسراو باشد.

3-   دادرس یا همسر یا فرزند او، وارث یکی از اصحاب دعوا باشد.

4-   دادرس قبلاً در موضوع دعوای اقامه شده به عنوان دادرس یا داور یا کارشناس یا گواه اظهار نظر کرده باشد.

5-   بین دادرس و یکی از طرفین و یا همسر یا فرزند او دعوای حقوقی یا جزایی مطرح شده باشد و یا در سابق مطرح بوده و از تاریخ صدور حکم قطعی دو سال نگذشته باشد.

6-   دادرس یا همسر یا فرزند او دارای نفع شخصی در موضوع مطرح شده باشند. ( دادرس می بایستی در دعوای مطرح شده بیطرف باشد.) ماده ۹۱ ق . آ . د. م

در صورتی که از وجود هر یک از موارد فوق مطلع شدید، با ذکر دلیل مربوطه آنرا به اطلاع دادگاه محترم برسانید .

چنانچه هر یک از موارد فوق، مورد قبول دادگاه محترم قرارگرفت، نسبت به صدور قرار امتناع از رسیدگی اقدام نموده  و رسیدگی به دادگاه دیگر محول می شود.