وکیل کانون وکلای دادگستری مرکز - تهران
وکالت و مشاوره حقوقیوکیل کانون وکلای دادگستری مرکز - تهران
وکالت و مشاوره حقوقی
همه چیز درباره چک
از طریق دوایر اجرای ثبت فقط بر علیه صادر کننده میتوان درخواست صدور اجراییه نمود.برعلیه ضامنین و یا ظهر نویسان درخواست صدور اجراییه امکان پذیر نیست. برای صدور اجراییه از طریق اجرای ثبت نیازی به رعایت مواعد نیست فقط باید مطابقت امضاءموجود درچک با نمونه امضاء موجود در بانک در عرف بانکداری تأیید شده باشد. هرگاه چک بصورت نمایندگی یا وکالت صادر شده باشد،صادر کننده و صاحب حساب متضامناً مسئول 1-پرداخت وجه چک 2-اجراییه3-ضرر و زیان میباشند. دارنده موظف است گواهی عدم پرداخت راظرف 15روز از تاریخ صدور(همان مکان پرداخت)یا 45روز از تاریخ صدور (مکان دیگر پرداخت)یا4ماه از تاریخ صدور(در خارج صادر)اخذ و ظرف یک سال(در ایران) یا 2سال (خارج ایران)از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت اقامه دعوا کند.(دادگاه صالح هم دادگاه محل صدور گواهی عدم پرداخت هم شعبه افتتاح کننده حساب میباشد) دارنده چک در صورت رعایت مواعد میتواند علیه همه مسئولین اعم از صادرکننده ،ظهرنویسان،ضامنین با تقدیم دادخواست اقامه دعوا کند و در هر حال حق اقامه دعوای حقوقی علیه صادر کننده چک و ضامن صادر کننده را خواهد داشت چه به وظیفه خود(رعایت مواعد) عمل کند چه نکند. مبدأ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه از روز اعتراض ثبت واخواست در دفتر دادگاه میباشد. چنانچه شخصی به دیگری چکی را بدهد و در مقابل قرار باشد که دیگری کاری را برای او انجام دهد و انجام ندهد،صادرکننده نمی‌تواند دستور عدم‌پرداخت چک را صادر کند؛ زیرا عدم‌انجام تعهد یک مسئله مدنی است و بایستی پس از پرداخت وجه، دادخواست خود را به دادگاه تحویل دهد. رسیدگی به کلیه شکایات و دعاوی حقوقی و جزایی چک چه در دادگاه و چه در دادسرا فوری و خارج از نوبت خواهد بود. ( البته طبق رویه دادگاه حقوقی چک خارج ازنوبت رسیدگی نمیشود فقط در مرحله دادسراست که خارج از نوبت و فوری است حتی در مرحله دادگاه کیفری بازهم پرونده در نوبت قرار میگیرد خیلی جاها گفته میشود وقتی به کسی چک سفید امضا داده میشود یعنی مبلغ درش درج نشده و دارنده خودش مبلغی را درج میکند این جرم سوء استفاده از سفید امضاست !!!! در صورتی که همچین رویه ای وجود ندارد و چک شامل این مورد نمیشود و حتی چک بدون تاریخ، سفید امضا محسوب نمیشود و این عمل نه فاقد وصف جزایی و نه حقوقی ست و شاید بتوان با اثبات اینکه چک سفید امضا وبدون تاریخ بوده وصف جزایی آنرا زایل نمود خیلی جاها گفته میشود وقتی به کسی چک سفید امضا داده میشود یعنی مبلغ درش درج نشده و دارنده خودش مبلغی را درج میکند این جرم سوء استفاده از سفید امضاست !!!! در صورتی که همچین رویه ای وجود ندارد و چک شامل این مورد نمیشود و حتی چک بدون تاریخ، سفید امضا محسوب نمیشود و این عمل نه فاقد وصف جزایی و نه حقوقی ست و شاید بتوان با اثبات اینکه چک سفید امضا وبدون تاریخ بوده وصف جزایی آنرا زایل نمود اما در هر صورت جنبه حقوقی آن برای دارنده محفوظ است و جز در موارد جعل مانند اینکه امضا جعل شود و یا در مبلغ اصلی دست برده شود مثل اینکه 1000000 بشود 10000000. کلاهبرداری و خیانت در امانت )یعنی چک امانی باشد( نمیتوان علیه دارنده چک اقدام کیفری نمود البته یه مورد رو هم خودم اضافه میکنم چک بابت معامله ربوبی و نزول ی باشد. بازم تاکید میکنم چک سفید امضا یعنی در آن مبلغ ذکر نشده و اصل بر این است که صادر کننده تعیین مبلغ را تا بینهایت بعهده دارنده گذاشته است و نوشتن مبلغ هرچند سنگین در چک سفید امضا جرم نیست و چک سفید امضا با بدون تاریخ باهم متفاوتند و ذکر تاریخ هم در چک توسط دارنده فاقد وصف کیفری است خیلی از وکلا و حقوقدانها این اشتباه رو میکنن و کسی که چک سفید امضا و یا بدون تاریخ را دارد تهدید به شکایت کیفری میکنن که این نشان از بی اطلاعی وکلا دارد طبق قانون چک ، چک سفید امضا و بدون تاریخ فاقد وصف کیفری برای صادرکننده است اما اگر دارنده چک در سفید امضا مبلغی نوشت و یا دربدون تاریخ تاریخی زد و متعاقب اون شکایت کیفری علیه صادرکننده کرد و در دادگاه ثابت شد این چک سفید امضا و یا بدون تاریخ بوده و یا بهر دلیل دیگر فاقد وصف کیفری شد صادرکننده حقی برای شکایت از دارنده چک را ندارد. بانک به شروط مندج در چک توجه نمیکند چنانچه صادرکننده بعد از صدور متوجه شود که چک از طریق کلاهبرداری یا سرقت از دست او رفته یا آن را گم کرده، میتواند دستور عدم‌پرداخت وجه را به بانک بدهد و باید به‌صورت کتبی علت دستور عدم‌پرداخت را بیان کند. مواردی که میتوان دستور عدم‌پرداخت را صادر کرد عبارتند از: الف- اعلام مفقودی ب- سرقت ج- جعل د- کلاهبرداری ه- خیانت در امانت یا به‌د‌ست‌آوردن از راه‌های دیگر مجرمانه . چنانچه شخصی به دیگری چکی را بدهد و در مقابل قرار باشد که دیگری کاری را برای او انجام دهد و انجام ندهد،صادرکننده نمی‌تواند دستور عدم‌پرداخت چک را صادر کند؛ زیرا عدم‌انجام تعهد یک مسئله مدنی است و بایستی پس از پرداخت وجه، دادخواست خود را به دادگاه تحویل دهد. هر گاه اثبات شود که صادرکننده چک بی‌اساس دستور عدم‌پرداخت را صادر کرده است، علاوه بر پرداخت وجه به مجازات‌هایی از قبیل حبس، جزای نقدی و پرداخت کلیه خسارت وارد شده به دارنده چک محکوم میشود. درصورتی که دارنده چک تا 6 ماه از تاریخ صدور برای وصول وجه آن به بانک مراجعه نکرد یا ظرف 6 ماه از تاریخ صدور گواهی عدم‌پرداخت شکایت نکرد دیگر حق شکایت کیفری نخواهد داشت رسیدگی به کلیه شکایات و دعاوی حقوقی و جزایی چک چه در دادگاه و چه در دادسرا فوری و خارج از نوبت خواهد بود. ( البته طبق رویه دادگاه حقوقی چک خارج ازنوبت رسیدگی نمیشه فقط در مرحله دادسراست که خارج از نوبت و فوری است حتی در مرحله دادگاه کیفری بازهم پرونده در نوبت قرار میگیرد) خیلی جاها گفته میشه وقتی به کسی چک سفید امضا داده میشه یعنی مبلغ درش درج نشده و دارنده خودش مبلغی را درج میکند این جرم سوء استفاده از سفید امضاست !!!! در صورتی که همچین رویه ای وجود ندارد و چک شامل این مورد نمیشه و حتی چک بدون تاریخ سفید امضا محسوب نمیشه و این عمل نه فاقد وصف جزایی و نه حقوقی ست و شاید بتوان با اثبات اینکه چک سفید امضا وبدون تاریخ بوده وصف جزایی آنرا زایل نمود اما در هر صورت جنبه حقوقی آن برای دارنده محفوظ است و جز در موارد جعل مانند اینکه امضا جعل شود و یا در مبلغ اصلی دست برده شود مثل اینکه 1000000 بشود 10000000و کلاهبرداری و خیانت در امانت همون موضوعی که شب قبل گفتم یعنی چک امانی باشد نمیتوان علیه دارنده چک اقدام کیفری نمود البته یه مورد رو هم خودم اضافه میکنم چک بابت معامله ربوبی و نزول ی باشد چنانچه چک به هر دلیل برگشت بخورد، پس از دریافت گواهی عدم‌پرداخت از بانک محال علیه و اطمینان از عدم‌وصول چک از طریق مذاکره، نسبت به تنظیم شکوائیه اقدام میشود: الف - پس از تنظیم شکوائیه با همراه داشتن اصل چک به قسمت ارجاع شکایات‌حوزه قضایی که بانک محال علیه در محدوده آن واقع است مراجعه میشود. ب - معاونت ارجاع حوزه قضایی مربوطه در ذیل شکوائیه دستور تحقیقات‌مقدماتی و اعلام نتیجه را به حوزه انتظامی واقع در محدوده سکونت صادر کننده‌چک را صادر می‌نماید. (آدرس اعلامی مشتکی‌عنه مندرج در برگ گواهی عدم‌پرداخت) ج - پس از اخذ دستور مقام قضایی، به حوزه انتظامی مربوطه مراجعه کرده و برحسب رویه معمول، با کسب دستور فرمانده حوزه انتظامی یا جانشین وی‌اخطاریه 3 روزه که به اخطار حسن نیت معروف است در معیت مأمور نیروی‌انتظامی به متهم ابلاغ میشود. درصورتی که متهم در ظرف 3 روز پس از ابلاغ اخطاریه مذکور در بند 3، رضایت شاکی را جلب کرده است یا ترتیب پرداخت وجه چک را بدهد با اعلام رضایت شاکی یا ارائه لاشه چک توسط وی پرونده مختومه میشود، والا درصورت عدم‌حضور در موعد مقرر، با دستور مقام قضایی نسبت به جلب متهم اقدام و پرونده با گزارش نیروی انتظامی و به همراه طرفین به حوزه قضایی مربوطه‌ارسال و پس از تعیین شعبه رسیدگی‌‌کننده توسط ریاست حوزه قضایی و یامعاونین آنها، پرونده در جریان رسیدگی قرار میگیرد ذ - درصورتی که متهم در ظرف 3 روز پس از ابلاغ اخطاریه مذکور در بند 3، رضایت شاکی را جلب کرده است یا ترتیب پرداخت وجه چک را بدهد با اعلام رضایت شاکی یا ارائه لاشه چک توسط وی پرونده مختومه میشود، والا درصورت عدم‌حضور در موعد مقرر، با دستور مقام قضایی نسبت به جلب متهم اقدام و پرونده با گزارش نیروی انتظامی و به همراه طرفین به حوزه قضایی مربوطه‌ارسال و پس از تعیین شعبه رسیدگی‌‌کننده توسط ریاست حوزه قضایی و یامعاونین آنها، پرونده در جریان رسیدگی قرار میگیرد. (این اقدامات نیز درصورتی‌که متهم متواری باشد انجام میگیرد) در ضمن میتوان درصورتی که متهم متواری بوده و احتمال خروج وی از کشور برود، از دادگاه درخواست ممنوع‌‌الخروج کردن ویرا از کشور کرد. بازم تاکید میکنم چک سفید امضا یعنی در آن مبلغ ذکر نشده و اصل بر این است که صادر کننده تعیین مبلغ را تا بینهایت بعهده دارنده گذاشته است و نوشتن مبلغ هرچند سنگین در چک سفید امضا جرم نیست و چک سفید امضا با بدون تاریخ باهم متفاوتند و ذکر تاریخ هم در چک توسط دارنده فاقد وصف کیفری است خیلی از وکلا و حقوقدانها این اشتباه رو میکنن و کسی که چک سفید امضا و یا بدون تاریخ را دارد تهدید به شکایت کیفری میکنن که این نشان از بی اطلاعی وکلا دارد طبق قانون چک ، چک سفید امضا و بدون تاریخ فاقد وصف کیفری برای صادرکننده است اما اگر دارنده چک در سفید امضا مبلغی نوشت و یا دربدون تاریخ تاریخی زد و متعاقب اون شکایت کیفری علیه صادرکننده کرد و در دادگاه ثابت شد این چک سفید امضا و یا بدون تاریخ بوده و یا بهر دلیل دیگر فاقد وصف کیفری شد صادرکننده حقی برای شکایت از دارنده چک را ندارد.همه چیز درباره چک
الف)صدور اجراییه از طریق دوایر اجرای ثبتی:
ب)اقامه دعوا در دادگاه حقوقی:
طرح شکایت علیه صادرکننده چک بلامحل
