ایرادات و موانع رسیدگی

چنانچه در پرونده ای خوانده بوده و متوجه هر یک از موارد زیر در جریان دادرسی شده اید، می توانید نسبت به پرونده ایراد نموده و آن را به اطلاع دادگاه محترم برسانید:

1-   دادگاه رسیدگی کننده صلاحیت رسیدگی به پرونده را نداشته باشد.( مبحث صلاحیت دادگاهها را در قسمت مربوطه که قبلاً توضیح داده شد ملاحظه نمایید)

2-   پرونده بین طرفین درهمین دادگاه ویا دادگاه دیگری قبلاً مطرح شده وتحت رسیدگی باشد و یا اگر همان دعوا نیست، دعوایی باشد که به ادعای خواهان ارتباط کامل دارد.

3-   اگر خواهان اهلیت قانونی برای طرح دعوا را نداشته باشد مانند عدم رشد، جنون، ممنوعیت از تصرف در اموال خود در نتیجه حکم ورشکستگی و ...

4-   دعوای طرح شده متوجه شخص شما نباشد.(دعوامی بایستی به طرفیت شخص دیگری مطرح می شد.)

5-   سمت کسی که به عنوان نماینده خواهان ( ماننـد وکیل، ولی و ...) طرح دعـوی کرده، مشخص نباشد. ( مدارک مربوطه مثل وکالتنامه و ... پیوست پرونده نباشد.)

6-   دعوای مطرح شده قبلاً بین همین اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوا قائم مقام آنها هستند رسیدگی شده وحکم قطعی نسبت به آن صادرشده باشد. ( آرایی که مهلت تجدید نظرخواهی ازآنان به هر دلیلی گذشته باشد قطعی محسوب می گردد.)

7-   دعوای مطرح شده اثر قانونی نداشته باشد (مانند اینکه وقف و یا هبه ای صورت گیرد با شرط بدون دراختیار گرفتن مال موقوفه. )

8-   دعوای طرح شده احتمالی و یا ظنی باشد. ( دعوای مطرح شده باید جزمی و قاطـع باشد و شخصی نمی تواند به خیال آنکه  شاید در دعوای مطرح شده به حقوقی برسد طرح دعوی نماید.)

9-   دعوا خارج از مهلت قانونی مطرح شده باشد. لازم به ذکر است که یک سری از دعاوی می بایستی در مهلت های معین مطرح گردد و چنانچه خارج ازآن مهلت ها مطرح گردد ازایرادات دادرسی محسوب می شود.

نکته بسیار مهم دراین قسمت آن است که باید بدانید ایرادات واعتراضات فوق را باید دراولین جلسه دادرسی به صورت کتبی مطرح نمایید مگرآنکه سبب ایراد بعداً بوجود آید. ماده 87 ق . آ . د . م

باید بدانید در صورت وجود ایرادات فوق و زمانی که آنها را به اطلاع دادگاه محترم رساندید، دادگاه محترم قبل از رسیدگی درخصوص پرونده، نسبت به ایرادات و اعتراضات شما رسیدگی نموده و تصمیم مورد نظر خود را مبنی بر قبول و یا رد آنها خواهد گرفت. در صورت رد اعتراض و ایراد شما وارد رسیدگی به اصل پرونده خواهد شد. در صورتی که ایراد شما راجع به صلاحیت دادگاه باشد و دادگاه بعد از رسیدگی به این ایراد، آن را قبول نماید قرار عدم صلاحیت صادر نموده وپرونده را به دادگاه صالح برای رسیدگی خواهد فرستاد. در صورتی که ایراد شما مطابق بند 2 بوده ( دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد ) از رسیدگی به دعوا خودداری نموده و پرونده را به دادگاهی که دعوا درآن مطرح است ارسال می نماید و درخصوص سایر بندهای اعتراضات فوق الذکر، قرار رد

دعوا صادر می نماید.

بنابراین اگر ایرادات فوق را در پرونده خود ملاحظه می کنید حتماً قبل از اولین جلسه دادگاه آن را به صورت کتبی به اطلاع دادگاه محترم برسانید.

چنانچه دادرس محترم رسیدگی کننده به پرونده دارای شرایط زیر بوده می بایستی ازرسیدگی خودداری نموده و طرفین دعوا ( خواهان و خوانده و وکلای آنان ) نیز می توانند او را رد کنند:

1-   قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از هر طبقه بین دادرس با یکی از اصحاب دعوا وجود داشته باشد.

2-   دادرس قیم یا مخدوم یکی از طرفین باشد و یا یکی از طرفین مباشریا متکفل امور دادرس یا همسراو باشد.

3-   دادرس یا همسر یا فرزند او، وارث یکی از اصحاب دعوا باشد.

4-   دادرس قبلاً در موضوع دعوای اقامه شده به عنوان دادرس یا داور یا کارشناس یا گواه اظهار نظر کرده باشد.

5-   بین دادرس و یکی از طرفین و یا همسر یا فرزند او دعوای حقوقی یا جزایی مطرح شده باشد و یا در سابق مطرح بوده و از تاریخ صدور حکم قطعی دو سال نگذشته باشد.

6-   دادرس یا همسر یا فرزند او دارای نفع شخصی در موضوع مطرح شده باشند. ( دادرس می بایستی در دعوای مطرح شده بیطرف باشد.) ماده ۹۱ ق . آ . د. م

در صورتی که از وجود هر یک از موارد فوق مطلع شدید، با ذکر دلیل مربوطه آنرا به اطلاع دادگاه محترم برسانید .

چنانچه هر یک از موارد فوق، مورد قبول دادگاه محترم قرارگرفت، نسبت به صدور قرار امتناع از رسیدگی اقدام نموده  و رسیدگی به دادگاه دیگر محول می شود.

جلسه دادرسی و اختیارات آن

قبل از شروع این قسمت مجدداً تأکید می نمایم که اگر از هر عنوانی شروع به خواندن این مطالب نمودید و قصد عمل به آن را دارید حتمأ مقدمه نویسنده را مطالعه کنید تا هدف از تشکیل این وبلاگ که آشنایی شما عزیزان با روال دادرسی است برایتان روشن گردد. لازم به ذکر می دانم که ساده نویسی آن به جهت درک بهتر شما بوده، هر قسمت از آن دارای اهمیت ویژه ای است و نباید آنها را بی اهمیت تلقی نموده و از کنار آن به راحتی بگذرید.

جلسه دادرسی، خصوصاً جلسه اول دادرسی بسیار مهم تلقی شده و دارای یک سری اختیاراتی برای خواهان بوده که داشتن اطلاعات لازم در این زمینه راهگشای شما خواهد بود.

باید بدانید که هر یک از طرفین دعوا می توانند در جلسه مقرر دادگاه حاضر شده، یا در صورت عدم حضور لایحه بفرستند ویا وکیل به دادگاه معرفی نمایند. البته به دفعات هم مشاهده شده که علیرغم معرفی وکیل و حضور در دادگاه، لایحه نیز تقدیم نموده اند. در هر چهار صورت مذکور، رسیدگی به پرونده برای خوانده حضوری محسوب شـده و بـا فرض صـدور رأی، حق اعتـراض به دادگـاه تجـدیـد نظر استـان، ظرف بیست روز پس از ابـلاغ دادنـامـه ( رأی دادگـاه ) بـرای خـوانـده محفـوظ است ( اگر در پرونـده وکیـل داریـد، بـاید بدانـید کـه ابتـدای مهـلت تجدید نظر خواهی شما از رأی دادگاه، از تاریخ ابلاغ به وکیل تان محسوب می گردد. ، البته در صورت دادن اختیار وکالت به و کیل تان در مرحله دادگاه تجدید نظر استان ).

بعد از صدور رأی و پس از مطالعه آن با وکیل تان مشورت کنید و نظر ایشان را در خصوص اعتراض و یا عدم اعتراض به آن با ذکر دلایل کافی جویا شده، از محتویات لایحه دفاعیه و اوراق پیوست وکیل تان مطلع گردید. پرونده خود را به زعم اینکه وکیل دارید رها ننمایید و در جریان مرحله به مرحله دادرسی قرار بگیرید.

باید بدانید زمانی که اخطاریه دادگاه مبنی بر حضور شخص شما در جلسه دادگاه به رؤیت تان رسید به این معنی است که دادگاه حضور شما را برای رسیدگی به پرونده لازم دانسته شده بنابراین حضور شما الزامی خواهد بود. ( به این نکته دقت کافی داشته باشید .)

چنانچه در دادگاه حاضر نشده، وکیل معرفی ننموده و لایحه نیز تقدیم پیوست پرونده ننموده اید، دادگاه به پرونده رسیدگی نموده و عدم حضور شما و وکلای شما مانع رسیدگی نخواهد بود مگرآنکه دادگاه نیاز به حضور خواهان و اخذ توضیح از وی را داشته باشد بدین معنی که بدون اخذ توضیح از خواهان قادر به رسیدگی نبوده و نمی تواند رأی دهد این امر به شرح اخطاریه ای به خواهان ابلاغ خواهد شد. در صورت رؤیت چنین اخطاریه ای و عدم حضور در دادگاه و دادن توضیح لازم به دادگاه، دادخواست شما ابطال خواهد شد. بنابراین اوراق قضایی را جدی بگیرید.

نکته مهم دیگر برای رعایت درجلسه دادرسی این است که شخص خواهان باید اصل اسناد و اوراقی را که پیوست دادخواست خود نموده است به دادگاه ارائه نماید. هم چنین خوانده نیز باید اصل  اسنادی را که می خواهد به عنوان دفاع از خود استناد نماید در جلسه دادرسی حاضر نماید.

اگر ازارائه اصل مدارک و اسناد فوق خودداری کنید چنانچه سند شما عادی باشد (در دفاتر اسناد رسمی ثبت و تنظیم نشده باشد ) و مورد تردید و انکارواقع گردد، از شمار ادله خوانده خارج خواهد شد واگر دادخواست مستند به دلایل دیگری نباشد برای خواهان ، ابطال خواهد شد چنانچه دلایل دیگر در پرونده موجود است دادگاه به آن دلایل رسیدگی خواهد نمود.

چنانچه مهلت کافی برای ارائه اسناد به دادگاه در اختیار ندارید می توانید این امر را به دادگاه اعلام نمایید، در صورتی که دادگاه این امر را مقرون به صحت تشخیص دهد با تعیین جلسه خارج از نوبت نسبت به موضوع رسیدگی خواهد کرد.

نکته بسیار مهم که بیشتر مراجعان به محاکم قضایی از آن بی خبرند آن است که شخص خواهان می تواند خواسته خود را در طول تمام مراحل دادرسی کم کند ولی افزایش خواسته و یا تغییر خواسته در صورتی ممکن است که با دعوای مطرح شده مربوط بوده و یا به عبارتی دیگر، منشأ واحدی داشته باشد و تا پایان اولین جلسه دادرسی به دادگاه اعلام شده باشد. به عنوان مثال مطالبه مبلغ چک در دادخواست تقدیمی هشتاد میلیون ریال بوده و خواهان در جلسه اول دادگاه خواسته خود را به هفتاد میلیون ریال کاهش میدهد و اختیار کاهش مبلغ خواسته را نیز تا پایان دادرسی دارد لکن چنانچه به عنوان مثال مطالبه مبلغ هشتاد میلیون ریال را تقدیم نموده و قصد افزایش این مبلغ را به هشتاد و پنج میلیون ریال دارد یا دعوی مطالبه اجرت المثل را تقدیم دادگاه نموده و قصد تغییر خواسته خود را به مطالبه اجرت المسمی دارد باید تا پایان جلسه اول دادرسی نسبت به این امر اقدام کند ( دو خواسته فوق با یکدیگر در ارتباط بوده و دارای منشأ واحدی می باشند. )

نکته بسیار مهم دیگر در این خصوص آن است که طرفین به خیال آنـکه نتوانستند درجلسه دادگـاه به هر دلیلی حاضر شوند ( بیماری –  مسافرت و ...) و چنانچه مدارک مربوطه مثل گواهی پزشکی را به دادگاه ارائه کنند جلسه دادگاه به تأخیر خواهد افتاد در حالی که این امر حادث نخواهد شد و جلسه بدون حضور شما برگزار خواهد شد، تنها استثناء در این مورد آن است که دادگاه می تواند به درخواست و رضایت طرفین پرونده فقط برای یک بار وقت دادرسی را به تأخیر بیندازد. بنابراین چنانچه از شرکت در جلسه دادگاه به هر دلیلی معذورید، وکیل به دادگاه معرفی نمایید و یا اینکه با رضایت طرف مقابل خود از دادگاه بخواهید که وقت دیگری برای رسیدگی به پرونده تعیین نماید.

چنانچه دعاوی دیگری در محاکم درحال رسیدگی دارید که به دعوای فعلی شما ارتباط دارد این امر را به اطلاع دادگاه محترم برسانید و چنانچه درهمین شعبه مطرح می باشد، دادگاه به تمامی آنها یکجا رسیدگی خواهد نمود و شما و وکلای شما موظفید که دادگاه را از دعاوی مزبور مستحضر نمایید.

امیدوارم با مطالعه موارد فوق الذکر به اهمیت جلسه دادرسی و خصوصاً جلسه اول دادگاه پی برده و بر حسب موضوع از آن استفاده کنید.

توقیف دادرسی و استرداد دعوا یا دادخواست

در مواردی ممکن است به دلایل بروز اتفاقاتی در جریان دادرسی، دادخواست شما استرداد و یا توقیف گردد بنابراین بهتر است که اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشید تا در صورت بروز این مسائل راه چاره را بدانید و خدای ناکرده به دلیل عدم آگاهی از آنها دچار مشکلاتی در پرونده خود نشوید.

هرگاه یکی ازطرفین پرونده فوت نموده و یا محجور شود ( فردی که از دخل و تصرف در اموال خود به دلایلی مانند جنون، ورشکستگی و ... ممنوع گردد یعنی اینکه اجازه نداشته باشد اموال خود را بفروشد، مالی را بخرد یا به اجاره دهد و ... ) و یا اینکه سمت فردی که به موجب آن سمت در دادرسی داخل گردیده مثل وکیل، ولی، قیم و ... از بین برود، دادگاه رسیدگی را به طور موقت متوقف کرده و مراتب را به طرف مقابل اعلام می نماید. پس از تعیین جانشین و درخواست ذی نفع، جریان دادرسی ادامه می یابد مگر آنکه فوت یا حجر یا از بین رفتن سمت یکی از اصحاب دعوا تأثیری نسبت به دیگران نداشته باشد که در این صورت دادرسی نسبت به دیگران ادامه خواهد یافت.

چنانچه یکی از اصحاب دعوا توقیف یا زندانی شده و یا به مأموریت نظامی یا دولتی و یا مسافرت ضروری برود دادرسی متوقف نمی شود اما دادگاه مهلت کافی برای تعیین وکیل به آنان خواهد داد. این نکته را به یاد داشته باشید که در صورت بروز هر یک از موارد فوق دادگاه را مستحضر نمایید تا حقوق تان در پرونده محفوظ بماند .

ترتیب استرداد دعوا و دادخواست به شرح ذیل است که دقت و توجه کامل شما را در این زمینه می طلبد. بارها مشاهده نمودم که افراد، اختلاف بین آنها را درک نکرده و از آنجایی که می توان بعد از صدور یک سری از آرا وگذشت مهلت تجدیدنظر خواهی و قطعیت دادنامه، دوباره به طرح همان دعوی اقدام کرد و بعد از صدور یک سری از آرا و قطعیت دادنامه، دیگر نمی توان نسبت به طرح همان دعوی اقدام کرد لکن اکثریت مردم از این موضـوع بی خبرند و همین عدم آگـاهی باعث گردیده، آنجایی که می توانند طرح دعـوی کنند به خیـال اینکه نمی توانند، اقدام نمی نمایند و آنجایی که نمی توانند طرح دعوی کنند به این امر اقدام نموده و با مشکلاتی مانند گذشت زمان، تحمل هزینه های پرونده و ...  مواجه شده اند.

الف ) هر زمان که خواهان تا اولین جلسه دادگاه، دادخواست خود را مسترد کند یعنی تقاضای مختومه شدن پرونده را نماید چه به صـورت کتبی و چه به صورت شفـاهی در صورت جلسـه دادگاه ، قرار ابطـال دادخواست صـادر می شود. دقت کنید که قرار ابطال صادر می شود، در صورت صدور قرار ابطال داخواست، می توانید مجدداً نسبت به طرح همین دعوی اقدام نمایید.

ب ) اگر خواهان تا زمانی که دادرسی به پایان نرسیده دعوای خود را استردادکند یعنی تقاضای مختومه شده پرونده را نمـاید، در این صورت دادگـاه قرار رد دعـوا صادر می نماید. در صـورت صـدور قرار رد دعـوی، نیز می توانید مجدداً نسبت به طرح همین پرونده اقدام نمایید.

ج ) استرداد دعوا بعد از ختم مذاکرات اصحاب دعوا در موردی امکان پذیر است که یا خوانده دعوی راضی بوده و یا اینکه خواهان از دعوای خود به طورکلی صرف نظرکند. در این صورت دادگاه قرار سقوط دعوا را صادر خواهد کرد. در صورت صدور قرار سقوط دعوا، دیگر نمی توانید نسبت به طرح همین پرونده اقدام نمایید. دقت کنید زمانی که قرار سقوط دعوا صادر شد دیگر نمی توانید همان پرونده را مطرح نمایید. بنابراین دقت لازمه را در خصوص قرارهای صادره فوق بنمایید. ماده 107 ق.آ.د.م

تامین خواسته

در مواردی خواهان می تواند برای احقاق حقوق قانونی خود نسبت به درخواست قرار تأمین خواسته اقدام نماید. البته این درخواست می تواند قبل از تقدیم دادخواست یا همزمان با تقدیم دادخواست و یا در جریان دادرسی، مادامی که رأی قطعی صادر نشده باشد صورت پذیرد. لازم است بدانید که دادگاه مکلف به قبول آن است. ممکن است تا زمان تشکیل جلسه دادرسی و قبل از قطعیت دادنـامه و اجرای حکم، خواهـان بخواهـد نسبت به تـأمین خواسـته خود از امـوال و دارایی های خوانده اقدام نماید این امر باعث خواهد شد که حقوقش محفوظ بماند البته در صورت تحقق شرایط ذیل الذکر:

1-    دعوا مستند به سند رسمی باشد مانند مطالبه وجوه چک و سفته، مطالبه مهریه که مستند به سند رسمی ازدواج است.

2-    خواسته در معرض تضییع و تفریط باشد ( تا زمان جلسه دادگاه احتمال از بین رفتن خواسته مورد نظر وجود داشته باشد ).

3-    خواهان نسبت به پرداخت خسارات احتمالی که ممکن است از توقیف نمودن اموال خوانده به وی وارد آید در صندوق دادگستری اقدام نماید.

4-    در مواردی از قبیل اوراق تجاری واخواست شده به موجب قانون،که دادگاه مکلف به قبول آن می باشد. مانند سفته

نکته مهم در این مبحث، پرداخت خسارت احتمالی است که تعیین مبلغ آن با در نظر گرفتن میزان خواسته و با نظر دادگاهی است که این درخواست را می پذیرد. باید بدانید که صدور قرار تأمین خواسته موکول به پرداخت خسارت احتمالی خواهد بود. بنابراین چنانچه خواهان نسبت به طرح این درخواست اقدام نماید می بایستی ابتدا مبلغ خسارت احتمالی که از طرف شعبه مربوطه مشخص می گردد را پرداخت نماید و اگر این امر صورت نپذیرد، قرار تأمین خواسته صادر نخواهد شد. فلسفه بنیان آن هم آن است که اگر خواهان قصد تأمین خواسته خود را  دارد و در این بین، اموال و دارایی های خوانده را توقیف نماید فلذا تا صدور رأی دادگاه و زمان اجرای حکم، مدت زمانی گذشته و خوانده عملاً از اموال و دارایی های توقیف شده خود بی نصیب مانده و چه بسا خساراتی را نیز متحمل گردد. در این بین تنها پرداخت خسارت احتمالی از سوی خواهان می تواند جبران مافات کند البته در صورت صدور حکم به بی حقی خواهان. در این صورت ( صدور حکم به بی حقی خواهان یا بطلان دعوا ) خوانده حق دارد ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم قطعی، خساراتی را که از قرار تأمین به او وارد شده است را با تسلیم دلایل به دادگاه صادر کننده قرار مطالبه کند. مطالبه خسارت در این مورد بدون رعایت تشریفات دادرسی ( ابطال تمبر – تعیین جلسه دادگاه ) صورت می گیرد. در صورتی که خوانده در مهلت مقرر، مطالبه خسارت ننماید وجهی که بابت خسارت احتمالی سپرده شده به درخواست خواهان به او مسترد می شود.

درخواست تأمین از دادگاهی می شود که صلاحیت رسیدگی به دعوا را دارد. باید بدانید در صورتی که نسبت به درخواست قرار تأمین خواسته قبل از طرح دعوی اصلی اقدام نمودید، فقط ظرف ده روز از تاریخ صدور قرار تأمین خواسته مهلت دارید تا نسبت به طرح دعوی اصلی خود اقدام کنید، در غیر این صورت ( عدم طرح دعوی اصلی بعد از ده روز از تاریخ صدور قرار تأمین خواسته ) دادگاه به درخواست خوانده، قرار تأمین را لغو می نماید و این یعنی تضییع حقوق خواهان . دانستن این نکته موجب خواهد شد تا بتوانید از حقوق قانونی خویش در این زمینه دفاع کنید. به عنوان مثال ابتدا درخواست قرار تأمین خواسته از اموال و دارایی های خوانده را به مبلغ یکصد میلیون ریال بابت یک فقره چک از دادگاه نمودید و ازآنجاییکه چک جزو اوراق تجاری محسوب شده و موجبات صدور قرار فراهم است، دادگاه محترم نیز قرار تأمین را صادر می نماید و شما از تاریخ صدور این قرار فقط ظرف ده روز فرصت دارید که مطالبه وجه چک مورد نظر خود را به دادگاه تقدیم نمایید و چنانچه ظرف ده روز از تاریخ صدور قرار،  دادخواست خود را تقدیم دادگاه ننمایید دادگاه به درخواست خوانده قرار تأمین را لغو می نماید.

نکته مهم دیگرآن است که درخواست تأمین در صورتی پذیرفته می شود که خواسته معلوم و مشخص و یا عین معین باشد و در خصوص خواسته های نامعلوم و مجهول قرار تأمین صادر نخواهد شد.

قرار تأمین به طرف ابلاغ ( خوانده ) می شود ، خوانده حق دارد ظرف ده روز به این قرار اعتراض کند. دادگاه در اولین جلسه به عتراض رسیدگی نموده  و نسبت به آن تعیین تکلیف می نماید. بدانید که قرار تأمین باید فوری به خوانده ابلاغ و پس از آن اجرا شود و در صورتی که ابلاغ فوری ممکن نباشد و تأخیر در اجرا باعث تضییع یا تفریط خواسته گردد، ابتدا قرار تأمین اجرا و سپس ابلاغ می شود.

اقسام تأمین

تأمین در این قانون عبارت است از توقیف اموال اعم از منقول و غیرمنقول. چنانچه خواسته عین معین بوده و توقیف آن ممکن باشد، دادگاه نمی تواند مال دیگری را به جای آن توقیف نماید. مانند استرداد یک دستگاه اتومبیل با مشخصات معلوم ، در صورتی که خواسته عین معین نباشد و یا عین معین بوده ولی توقیف آن ممکن نباشد، دادگاه معادل قیمت خواسته از سایر اموال خوانده توقیف می کند.

در صورتی که تأمین مالی منتهی به فروش آن گردد، رعایت مستثنیات دین الزامی است .( در این خصوص متعاقباً بحث خواهد شد. )

لازم به ذکر است در صورتی که اموال توقیف شده محصولاتی باشند که در معرض تضییع باشند بدون رعایت تشریفات و با تصمیم دادگاه به فروش رسیده، وجوه حاصل از آن در حساب سپرده دادگستری به امانت گذاشته خواهد شد. مواد 108 الی120 ق . آ . د. م

اگر قصد دارید که همزمان با طرح دعوی در دادگاه ، نسبت به درخواست قرار تأمین خواسته اقدام نمایید، موارد فوق الذکر را مد نظر قرار دهید.

ورود شخص ثالث

نکته قابل بحث دیگر در قانون آئین دادرسی در امور مدنی ورود شخص ثالث در پرونده ها می باشد. باید بدانید که هرگاه در دعوی اصلی اصحاب دعوا ( طرفین پرونده ای ) برای خود مستقلاً حقی قائل بوده و یا اینکه خودتان را در محق شدن یکی از طرفین دعوا دارای حقوقی می دانید، می توانید تا زمانی که دادرسی به پایان نرسیده به عنوان شخص ثالث وارد پرونده شوید، فرقی نمیکند که دعوا در دادگاه بدوی باشد و یا اینکه مراحل تجدیدنظرخواهی خود را در دادگاه  تجدیدنظر استان می گذراند. نحوه ورود شما به پرونده نیز به این صورت است که باید دادخواست ورود شخص ثالث خود را به دادگاهی که دعوا در آنجا مطرح است تقدیم نموده و منظور خود را به طور صریح در آن اعلام نمایید. فلذا چون به عنوان شخص ثالث وارد پرونده می شوید تحت عنوان ورود شخص ثالث نامگذاری شده است.

نکته مهم دیگر آن است که دادخواست ورود شخص ثالث، رونوشت مدارک و ضمائم آن باید به تعداد اصحـاب دعـوای اصلی بـه علاوه یـک نسخـه اضـافـه بـاشـد و شـرایط دادخـواست اصـلی را از حیث ابطال تمبر، تعین وقت دادرسی، ابلاغ و ... دارا خـواهـد بـود. بعد از وصول داخواست شخص ثالث به دادگاه، وقت رسیدگی به دعوای اصلی به وی نیز ابلاغ خواهد شد و نسخه ای از دادخواست و ضمائم آن برای طرفین دعوای اصلی ارسال می گردد تا درجریان طرح دعوای شخص ثالث قرار گرفته و مدارک پیوست آن را ملاحظه نمایند. چنانچه مهلت کافی برای ابلاغ دادخواست شخص ثالث به طرفین دعوای اصلی وجود نداشته باشد و وقت دادرسی دعوای اصلی نزدیک باشد، به دستور دادگاه وقت دارسی تغییر و به اصحاب دعوا ابلاغ خواهد شد.

بنابراین چنانچه برای خود در دعوای دیگران حقی قائل هستید، باید بدانید که این امر در قانون پیش بینی شده و می توانید آن را به دادگاه اعلام نموده و به حقوق قانونی خود در صورت اثبات آن در دادگاه برسید.

چنانچه بر دادگاه محرز شود که طرح دعوای شخص ثالث به منظور تبانی و یا تأخیر دررسیدگی دعوای اصلی است و یا اینکه رسیدگی به به دعوای اصلی وابسته به دعوای ثالث نمی باشد، دعوای ثالث را از دعوای اصلی جدا نموده و به هر یک جداگانه رسیدگی می نماید. ترتیبات رسیدگی در مورد شخص ثالث در هر مرحله چه نخستین یا تجدیدنظر مطابق مقررات عمومی راجع به آن مرحله است.